Fallacies Ticker — Days 4–6 (ข้อ 61–120 • ภาพเดียว • 56s/รอบ • pause‑on‑hover)
ขอเพิ่มงบซ่อมทางนิดเดียวเอง จะปิดถนนชั้นเมืองเลยเหรอ ไม่แคร์คนทำงานเลยนะ
ครูบอกให้นักเรียนไม่ใส่กระโปรงสั้นมาโรงเรียน แหม จะให้เป็นแม่ชีกันทั้งโรงเรียนเลยหรือไง
เติมของคุณ…
ครูบอกให้นักเรียนไม่ใส่กระโปรงสั้นมาโรงเรียน แหม จะให้เป็นแม่ชีกันทั้งโรงเรียนเลยหรือไง
เติมของคุณ…
61 Straw man
คืนนี้ทำไมเธอกลับดึก — เมื่อวานก็กลับดึกกว่าวันนี้
ทำไมเธอส่งงานช้า — ที่โน้นเขาก็ช้าครับ
ห้ามสูบบุหรี่ในบ้าน — พ่อเธอยังสูบเลยเมื่อวานนี้
ทำไมเธอส่งงานช้า — ที่โน้นเขาก็ช้าครับ
ห้ามสูบบุหรี่ในบ้าน — พ่อเธอยังสูบเลยเมื่อวานนี้
62 Whataboutism / Tu quoque
น้ำก็ไม่อาบ แปลงฟันก็ไม่แปรง ข้าวก็ไม่กิน งานก็ไม่ทำ ไปล้างจานเดี๋ยวนี้
ไอ้นูนก็ไม่ได้ ไอ้นี่ก็ไม่ได้ ไอ้นั่นก็ไม่ได้ ไม่ทำแล้วโว้ย
เติมของคุณ…
ไอ้นูนก็ไม่ได้ ไอ้นี่ก็ไม่ได้ ไอ้นั่นก็ไม่ได้ ไม่ทำแล้วโว้ย
เติมของคุณ…
63 Gish gallop
พระรูปนั้นถ่ายรูปกับผู้อำนวยการฯ ต้องเป็นพระดีแน่ๆ
ผู้หญิงคนนี้ยืนหลังนักการเมืองบ่อย สงสัยเป็นหน้าม้า
จบจากมหาลัยนี้ ต้องเข้าทำงานบริษัทนั้นแน่เลย
ผู้หญิงคนนี้ยืนหลังนักการเมืองบ่อย สงสัยเป็นหน้าม้า
จบจากมหาลัยนี้ ต้องเข้าทำงานบริษัทนั้นแน่เลย
64 Guilt by association
ผลงานศิลปะนี้สุดยอดระดับโลก
วิจัยชี้ชัดว่าวัคซีนช่วยได้แน่
มอเตอร์ไซค์รุ่นนี้เสียงเครื่องยนต์เพราะที่สุดเท่าที่เคยมีมา
วิจัยชี้ชัดว่าวัคซีนช่วยได้แน่
มอเตอร์ไซค์รุ่นนี้เสียงเครื่องยนต์เพราะที่สุดเท่าที่เคยมีมา
65 Weasel words / Glittering generalities
ลูกคนแรกจะกินไก่ 6 ชิ้น คนที่ 2 จะกิน 2 ชิ้น สรุปซื้อไปให้คนละ 3 ชิ้นก็แล้วกัน
กินน้ำเปล่าเขาว่าดี อีกคนว่าอันตราย เอาเป็นว่ากินน้ำดี 50 50
เธอถูก ฉันผิด เอาเป็นว่าเราถูกผิดกันคนละครึ่งก็แล้วกัน
กินน้ำเปล่าเขาว่าดี อีกคนว่าอันตราย เอาเป็นว่ากินน้ำดี 50 50
เธอถูก ฉันผิด เอาเป็นว่าเราถูกผิดกันคนละครึ่งก็แล้วกัน
66 Middle ground
ดูสิเขาจอดซ้อนคันกันหมด จอดซ้อนไปเหอะ
ได้ยินมาว่าต้องหยอดน้ำมัน ให้เขาไปหน่อยเดี๋ยวงานไม่เดิน
คนส่วนใหญ่ก็ยังขับรถน้ำมันอยู่ เปลี่ยนเป็นรถไฟฟ้าทำไม
ได้ยินมาว่าต้องหยอดน้ำมัน ให้เขาไปหน่อยเดี๋ยวงานไม่เดิน
คนส่วนใหญ่ก็ยังขับรถน้ำมันอยู่ เปลี่ยนเป็นรถไฟฟ้าทำไม
67 Appeal to common practice
เศรษฐกิจแย่เพราะดอกเบี้ยอย่างเดียว
โปรเจกต์ล้มเพราะเด็กใหม่คนเดียว
ยอดตกเพราะโพสต์นั้นโพสต์เดียว
โปรเจกต์ล้มเพราะเด็กใหม่คนเดียว
ยอดตกเพราะโพสต์นั้นโพสต์เดียว
68 Monocausal
เพื่อนๆของฉันชอบสั่งของกับ LINE MAN สมัยนี้ใครๆก็สั่ง
แมวของฉันชอบกินตับไก่ เราทำตับไก่ขายกันดีกว่า
ซอยฉันมีปั๊มน้ำมันมาตั้งละ ซอยฉันอีกหน่อยต้องมีห้างใหญ่แน่เลย
แมวของฉันชอบกินตับไก่ เราทำตับไก่ขายกันดีกว่า
ซอยฉันมีปั๊มน้ำมันมาตั้งละ ซอยฉันอีกหน่อยต้องมีห้างใหญ่แน่เลย
69 Law of small numbers
เชิญผู้ชาย 1 คนกับผู้หญิง 1 คนมาดีเบตเรื่อง equal right
เราต้องให้ความเป็นธรรมทั้งข้อจริง 99% และข่าวลือ 1%
เชื่อข่าวจากapp ขายของเหมือนข่าวจากสำนักข่าวระดับชาติไม่ได้นะ
เราต้องให้ความเป็นธรรมทั้งข้อจริง 99% และข่าวลือ 1%
เชื่อข่าวจากapp ขายของเหมือนข่าวจากสำนักข่าวระดับชาติไม่ได้นะ
70 False balance
อย่ากินบะหมี่สำเร็จรูป จะเป็นมะเร็ง
รัฐบาลไปเที่ยวต่างประเทศอีกแล้ว (ไปดูงาน 5 วัน เที่ยว 2 วัน)
เล่นมือถือทำให้เป็นสมาธิสั้น
รัฐบาลไปเที่ยวต่างประเทศอีกแล้ว (ไปดูงาน 5 วัน เที่ยว 2 วัน)
เล่นมือถือทำให้เป็นสมาธิสั้น
71 Contextomy / Quote mining
w h o รับรองแล้วไม่ต้องดูรายละเอียดเนื้อหาข่าว
คุณหมอออกมาพูดแล้วเลิกฉีดวัคซีนกันเถอะ
พระอ้างว่าจบปริญญาจากเมืองนอก แต่ไปค้นฐานข้อมูลแล้วไม่เจอ
คุณหมอออกมาพูดแล้วเลิกฉีดวัคซีนกันเถอะ
พระอ้างว่าจบปริญญาจากเมืองนอก แต่ไปค้นฐานข้อมูลแล้วไม่เจอ
72 False attribution
อย่าพูดไปเดี๋ยวเขาสั่งปิดโรงเรียนเรา
ดูภาพหมาถูกรถชนเหล่านี้สิ บริจาคเงินช่วยเหลือกันเถอะ
ถ้าไม่ได้เสื้อทีม ก็ไม่มีกำลังใจแข่งกีฬา
ดูภาพหมาถูกรถชนเหล่านี้สิ บริจาคเงินช่วยเหลือกันเถอะ
ถ้าไม่ได้เสื้อทีม ก็ไม่มีกำลังใจแข่งกีฬา
73 Appeal to emotion
เธอมาสาย เธอกำลังโกงบริษัทอยู่นะ
เกรียนคีย์บอร์ด ก็ผิดเท่ากับทำร้ายร่างกายนั่นแหละ
เธอลืมใส่ผักลงไปในชามสุกี้ เธอกำลังทุจริตอยู่
เกรียนคีย์บอร์ด ก็ผิดเท่ากับทำร้ายร่างกายนั่นแหละ
เธอลืมใส่ผักลงไปในชามสุกี้ เธอกำลังทุจริตอยู่
74 Moral equivalence
ช่างสร้างบ้านไม่ดีเลย ดูอิฐ 2 ก้อนนี้สิ
ลูกเต๋าก้อนนี้ชอบออกเลข 2
คนชนบทอายุยืนกว่าคนเมือง
ลูกเต๋าก้อนนี้ชอบออกเลข 2
คนชนบทอายุยืนกว่าคนเมือง
75 Data dredging / p-hacking
ฝุ่น PM วันนี้ 92 ก็จัดดีกว่าปีที่แล้ว 97
ยอดขายของบริษัทเติบโตขึ้นเมื่อเทียบกับปีโควิด
นักเรียนไทยเก่งและฉลาดเมื่อเทียบกับประเทศที่ไม่ให้การศึกษา
ยอดขายของบริษัทเติบโตขึ้นเมื่อเทียบกับปีโควิด
นักเรียนไทยเก่งและฉลาดเมื่อเทียบกับประเทศที่ไม่ให้การศึกษา
76 Moving baseline
YouTube ยอดวิวสูง แสดงว่าเนื้อหาดี
นักเรียนโรงเรียนนี้สอบเข้ามหาลัยได้ แสดงว่าโรงเรียนนี้ดี
YouTuber ยอดติดตามเยอะ แสดงว่ามีความน่าเชื่อถือ
นักเรียนโรงเรียนนี้สอบเข้ามหาลัยได้ แสดงว่าโรงเรียนนี้ดี
YouTuber ยอดติดตามเยอะ แสดงว่ามีความน่าเชื่อถือ
77 One-metric fallacy
คนไทยชอบสายมู
ก็มีแต่คนดีน่ะสิกรอกแบบสอบถาม ผลถึงออกมาดี
คนรีวิวกาแฟร้านนี้กันเยอะ ทุกคนต้องชอบแหละ
ก็มีแต่คนดีน่ะสิกรอกแบบสอบถาม ผลถึงออกมาดี
คนรีวิวกาแฟร้านนี้กันเยอะ ทุกคนต้องชอบแหละ
78 Nonresponse bias
ถ้าราคาเท่ากัน ซื้อแว่นตา ดีกว่า ซื้อมือถือ
อยู่กรุงเทพฯ ดีกว่า อยู่ต่างจังหวัด
ระหว่างกินเหล้า กับ ลิโพ อันไหน ดีกว่า กัน
อยู่กรุงเทพฯ ดีกว่า อยู่ต่างจังหวัด
ระหว่างกินเหล้า กับ ลิโพ อันไหน ดีกว่า กัน
79 Apples-to-oranges
ฉีดโบท็อกไม่ดี อันตราย — (โดนท้า) ก็หมายถึง ถ้าฉีดกับหมอเถื่อน/ของปลอม
น้ำมันมะพร้าวอันตราย — (โดนท้า) ก็หมายถึง ถ้ากินเยอะ ๆ แทนน้ำมันทั้งหมด ทุกมื้อ
กินผักทำให้สุขภาพดี รักษาได้หมด — (โดนท้า) ก็หมายถึง ช่วยเรื่องไฟเบอร์เฉย ๆ
น้ำมันมะพร้าวอันตราย — (โดนท้า) ก็หมายถึง ถ้ากินเยอะ ๆ แทนน้ำมันทั้งหมด ทุกมื้อ
กินผักทำให้สุขภาพดี รักษาได้หมด — (โดนท้า) ก็หมายถึง ช่วยเรื่องไฟเบอร์เฉย ๆ
80 Motte-and-bailey
สำเนียงบ้านนอก ความเห็นใช้ไม่ได้
หน้าตาไม่น่าเชื่อถือ อย่าไปฟัง
เงียบแบบนี้ โง่แน่
หน้าตาไม่น่าเชื่อถือ อย่าไปฟัง
เงียบแบบนี้ โง่แน่
81 Ad hominem—abusive
เธอวิจารณ์เพราะได้ค่าจ้าง
เขาพูดแบบนั้นเพราะหวังตำแหน่ง
นักวิจัยรับทุนบริษัทนั้น ลำเอียงแน่
เขาพูดแบบนั้นเพราะหวังตำแหน่ง
นักวิจัยรับทุนบริษัทนั้น ลำเอียงแน่
82 Ad hominem—circumstantial
ศาสตราจารย์พูดแล้ว ต้องจริง
หมอชื่อดังบอก ไม่ต้องพิสูจน์
CEO บอกว่านโยบายดี ก็จบ
หมอชื่อดังบอก ไม่ต้องพิสูจน์
CEO บอกว่านโยบายดี ก็จบ
83 Appeal to authority
ดารารีวิวหุ้น ต้องน่าลงทุน
เชฟแนะนำยารักษาโรค
นักฟุตบอลอธิบายดาราศาสตร์ เชื่อได้
เชฟแนะนำยารักษาโรค
นักฟุตบอลอธิบายดาราศาสตร์ เชื่อได้
84 Appeal to false authority
แชร์เป็นล้าน แปลว่าจริง
ทั้งบริษัทใส่นาฬิกาเดียวกัน ต้องดี
ทุกบ้านติดกล้องยี่ห้อนี้ เราควรติด
ทั้งบริษัทใส่นาฬิกาเดียวกัน ต้องดี
ทุกบ้านติดกล้องยี่ห้อนี้ เราควรติด
85 Bandwagon (Appeal to popularity)
ธรรมชาติแท้ ๆ ปลอดภัย
สมุนไพรดีกว่ายาเสมอ
สารสกัดธรรมชาติไม่มีผลข้างเคียง
สมุนไพรดีกว่ายาเสมอ
สารสกัดธรรมชาติไม่มีผลข้างเคียง
86 Appeal to nature
ทำกันมาห้าสิบปีแล้ว อย่าเปลี่ยน
พิธีนี้สืบทอดมา จึงถูก
เอกสารต้องกระดาษ เพราะเคยใช้
พิธีนี้สืบทอดมา จึงถูก
เอกสารต้องกระดาษ เพราะเคยใช้
87 Appeal to tradition
ถามงบ แต่ตอบภาพลักษณ์
คุยความปลอดภัย แต่วกไปภาษี
ถามเดดไลน์ แต่วงไปดราม่าส่วนตัว
คุยความปลอดภัย แต่วกไปภาษี
ถามเดดไลน์ แต่วงไปดราม่าส่วนตัว
88 Red herring
เขาโกง เราโกงได้
เขาจอดซ้อนคัน เราก็ได้
เขาด่าก่อน เราด่าตอบได้
เขาจอดซ้อนคัน เราก็ได้
เขาด่าก่อน เราด่าตอบได้
89 Two wrongs make a right
เพื่อนฉันใช้แล้วหาย งานวิจัยไม่ต้อง
บ้านผมกินน้ำผึ้งแล้วไม่ป่วย
เจอรถติดวันเดียว เลยว่าเส้นนี้แย่เสมอ
บ้านผมกินน้ำผึ้งแล้วไม่ป่วย
เจอรถติดวันเดียว เลยว่าเส้นนี้แย่เสมอ
90 Anecdotal evidence
ไม่สมบูรณ์แบบ ก็ไร้ประโยชน์
มีข้อเสียอยู่บ้าง งั้นยกเลิก
ไม่ 100% ก็อย่าทำ
มีข้อเสียอยู่บ้าง งั้นยกเลิก
ไม่ 100% ก็อย่าทำ
91 Nirvana fallacy
พลาดนิดเดียว ข้อสรุปทั้งหมดผิด
เปรียบเทียบไม่ดี เลยไม่ฟังผลทดลอง
เว้นวรรคผิด นโยบายใช้ไม่ได้
เปรียบเทียบไม่ดี เลยไม่ฟังผลทดลอง
เว้นวรรคผิด นโยบายใช้ไม่ได้
92 The fallacy fallacy
ไม่มีหลักฐานว่าเสีย แปลว่าปลอดภัย
ไม่มีใครพิสูจน์ว่ามีผี แปลว่ามี
ไม่พบไวรัสในตัวอย่าง แปลว่าไม่มีในประเทศ
ไม่มีใครพิสูจน์ว่ามีผี แปลว่ามี
ไม่พบไวรัสในตัวอย่าง แปลว่าไม่มีในประเทศ
93 Appeal to ignorance
ประเทศคือครอบครัว ต้องคุมงบเหมือนบ้าน
สมองเหมือนคอมพิวเตอร์ทุกอย่าง
เรียนออนไลน์เหมือนดูหนัง จึงน่าเบื่อเท่ากัน
สมองเหมือนคอมพิวเตอร์ทุกอย่าง
เรียนออนไลน์เหมือนดูหนัง จึงน่าเบื่อเท่ากัน
94 False analogy
รักรัฐบาล หรือเป็นศัตรูชาติ
ตัดภาษีตอนนี้ หรือเศรษฐกิจตาย
ทำโอทีทุกวัน หรือถูกไล่ออก
ตัดภาษีตอนนี้ หรือเศรษฐกิจตาย
ทำโอทีทุกวัน หรือถูกไล่ออก
95 False dilemma
คุณเลิกโกงตอนไหน
ยังหยุดอู้งานไม่ได้อีกใช่ไหม
ทำไมยังไม่ขอโทษเรื่องที่ทำผิด
ยังหยุดอู้งานไม่ได้อีกใช่ไหม
ทำไมยังไม่ขอโทษเรื่องที่ทำผิด
96 Loaded/Complex question
เลือกกราฟช่วงขึ้นมาชี้ว่าดี
หยิบรีวิวดี 3 อันมาบอกว่าลูกค้าชอบ
เลือกเคสสำเร็จมาโฆษณา
หยิบรีวิวดี 3 อันมาบอกว่าลูกค้าชอบ
เลือกเคสสำเร็จมาโฆษณา
97 Cherry picking
ลองหลายวิธีแล้วเลือกอันที่ตรง
ยิงเป้าแล้ววาดวงล้อมทีหลัง
ทดสอบหลายจังหวัด เลือกจังหวัดที่ผลสวย
ยิงเป้าแล้ววาดวงล้อมทีหลัง
ทดสอบหลายจังหวัด เลือกจังหวัดที่ผลสวย
98 Texas sharpshooter
มีดาวเด่น 2 คน ⇒ ทั้งทีมต้องเทพ
วัสดุดี ⇒ ทุกห้องต้องเงียบ
พนักงานเก่ง ⇒ แผนกต้องเก่ง
วัสดุดี ⇒ ทุกห้องต้องเงียบ
พนักงานเก่ง ⇒ แผนกต้องเก่ง
99 Composition
บริษัทชนะรางวัล ⇒ ทุกคนต้องเก่ง
เมืองรวย ⇒ ทุกบ้านรวย
ทีมชนะ ⇒ สมาชิกแต่ละคนต้องแชมป์
เมืองรวย ⇒ ทุกบ้านรวย
ทีมชนะ ⇒ สมาชิกแต่ละคนต้องแชมป์
100 Division
เมื่อวานกินโจ๊กแล้วหายไข้ → โจ๊กช่วยหายไข้แน่ ๆ
โพสต์ลงเพจแล้วขายดี → เพราะลงเพจแน่นอน
ฝนตกแล้วรถติด → ฝนทำให้รถติดเสมอ
โพสต์ลงเพจแล้วขายดี → เพราะลงเพจแน่นอน
ฝนตกแล้วรถติด → ฝนทำให้รถติดเสมอ
101 Post hoc ergo propter hoc
กาแฟสูง+อาชญากรรมสูง → กาแฟทำให้เกิดอาชญากรรม
หุ้น A ขึ้นพร้อมหุ้น B → A ดัน B
เด็กเล่นเกมเยอะ คะแนนตก → เกมทำให้ตกเสมอ
หุ้น A ขึ้นพร้อมหุ้น B → A ดัน B
เด็กเล่นเกมเยอะ คะแนนตก → เกมทำให้ตกเสมอ
102 Cum hoc ergo propter hoc
ออกหัวสามทีติด → ตาต่อไปต้องก้อย
แพ้สามเกมติด → เกมหน้าต้องชนะ
รถเมล์ไม่มา 10 นาที → เดี๋ยวคันหน้าต้องมาเลย
แพ้สามเกมติด → เกมหน้าต้องชนะ
รถเมล์ไม่มา 10 นาที → เดี๋ยวคันหน้าต้องมาเลย
103 Gambler’s fallacy
หน้าโรงเรียน 30 คน → เด็กทั้งเมืองอยากเรียนออนไลน์
รีวิวในกรุ๊ปเดียวกัน → ประเทศชอบ
ผู้รับสายแบบสอบถาม = ตัวแทนทั้งหมด
รีวิวในกรุ๊ปเดียวกัน → ประเทศชอบ
ผู้รับสายแบบสอบถาม = ตัวแทนทั้งหมด
104 Selection bias
ดื่มชาเขียวผอม → ชาเขียวทำให้ผอม
เมืองจักรยานเยอะ สุขภาพดี → จักรยานคือเหตุเดียว
โอทีสูง รายได้สูง → โอทีทำให้รวย
เมืองจักรยานเยอะ สุขภาพดี → จักรยานคือเหตุเดียว
โอทีสูง รายได้สูง → โอทีทำให้รวย
105 Correlation ≠ causation
รวมทั้งเมืองไม่เห็นผล → ไม่มีทางเวิร์ก
ย่านย่อยดี แต่รวมจังหวัดผลหาย
แต่ละช่วงดี แต่รวมกลับแย่
ย่านย่อยดี แต่รวมจังหวัดผลหาย
แต่ละช่วงดี แต่รวมกลับแย่
106 Simpson’s paradox (misuse)
แชร์เยอะขึ้นเรื่อย ๆ → ต้องจริง
เห็นซ้ำทุกกรุ๊ป → เชื่อโดยไม่เช็ก
กระแสแรง = ทุกคนเชื่อ
เห็นซ้ำทุกกรุ๊ป → เชื่อโดยไม่เช็ก
กระแสแรง = ทุกคนเชื่อ
107 Availability cascade
ต้องเอกฉันท์ ใครค้านก็เงียบ
หัวหน้าพยักหน้า ทีมพยักตาม
ห้องทั้งห้องคิดเหมือนกัน
หัวหน้าพยักหน้า ทีมพยักตาม
ห้องทั้งห้องคิดเหมือนกัน
108 Groupthink
รู้ผลแล้วพูดว่า รู้อยู่แล้วว่าต้องพัง
ดูย้อนหลังเหมือนเดาง่าย
เหตุผลดี ๆ โผล่หลังรู้ผล
ดูย้อนหลังเหมือนเดาง่าย
เหตุผลดี ๆ โผล่หลังรู้ผล
109 Hindsight bias
หมอบอกแล้ว ไม่ต้องอ่านเพิ่ม
ผู้บริหารว่าใช่ ก็ใช่
อาจารย์บอก จบข่าว
ผู้บริหารว่าใช่ ก็ใช่
อาจารย์บอก จบข่าว
110 Authority bias
เขามาสาย = ขี้เกียจ
ตอบห้วน = หยาบคาย
ขอลดราคา = ตระหนี่
ตอบห้วน = หยาบคาย
ขอลดราคา = ตระหนี่
111 Fundamental attribution error
เรามาสาย = รถติด / คนอื่นมาสาย = ไม่มีวินัย
เราพลาด = งานเยอะ / เขาพลาด = ไม่ละเอียด
เราเงียบ = คิดงาน / เขาเงียบ = ไม่สนใจ
เราพลาด = งานเยอะ / เขาพลาด = ไม่ละเอียด
เราเงียบ = คิดงาน / เขาเงียบ = ไม่สนใจ
112 Actor–observer bias
พัง = เพราะทีม / สำเร็จ = เพราะเรา
สอบตก = ข้อสอบไม่ดี / สอบผ่าน = เราเก่ง
ยอดดี = ฝีมือเรา / ยอดแย่ = ตลาดไม่ดี
สอบตก = ข้อสอบไม่ดี / สอบผ่าน = เราเก่ง
ยอดดี = ฝีมือเรา / ยอดแย่ = ตลาดไม่ดี
113 Self-serving bias
จบดี = ตัดสินใจดีเสมอ
ผ่าตัดหาย = หมอถูก 100%
กำไร = กลยุทธ์เทพ
ผ่าตัดหาย = หมอถูก 100%
กำไร = กลยุทธ์เทพ
114 Outcome bias
ยอดตก → โทษโฆษณา (ลืมฤดูกาล/ราคา/คู่แข่ง)
สอบตก → โทษครู (ลืมเวลาอ่าน)
รถติด → โทษเลนจักร (ลืมงานถนน)
สอบตก → โทษครู (ลืมเวลาอ่าน)
รถติด → โทษเลนจักร (ลืมงานถนน)
115 Omitted variable bias
ปล่อยฉัน เดี๋ยวควบคุมได้
ดูกราฟสั้น ๆ แล้วคิดว่าบังคับได้
พิธีส่วนตัวช่วยให้ดวงดี
ดูกราฟสั้น ๆ แล้วคิดว่าบังคับได้
พิธีส่วนตัวช่วยให้ดวงดี
116 Illusion of control
ลงทุนไปเยอะ เลิกไม่ได้
คอร์สแพง ต้องทนเรียนต่อ
คบกันนาน ต้องอยู่ต่อ
คอร์สแพง ต้องทนเรียนต่อ
คบกันนาน ต้องอยู่ต่อ
117 Sunk cost fallacy
เลือกตัวที่ฟังดูชัวร์ แม้ผลรวมน้อยกว่า
หลงคำว่า รับประกัน
รักตัวเลือกที่เขียนชัด ๆ แม้เงื่อนไขเยอะ
หลงคำว่า รับประกัน
รักตัวเลือกที่เขียนชัด ๆ แม้เงื่อนไขเยอะ
118 Pseudocertainty effect
กลัวขาดทุนมากกว่าดีใจตอนกำไร
ถือขาดทุนดื้อ ๆ แต่รีบขายตอนกำไรนิดเดียว
เลือกคงเงินไว้ ทั้งที่ลงทุนดีกว่า
ถือขาดทุนดื้อ ๆ แต่รีบขายตอนกำไรนิดเดียว
เลือกคงเงินไว้ ทั้งที่ลงทุนดีกว่า
119 Loss aversion
ให้รางวัลการบ้าน → ไม่มีรางวัลแล้วหมดสนุก
สะสมเหรียญ → แรงใจภายในลด
ไม่มีโบนัส → หมดไฟ
สะสมเหรียญ → แรงใจภายในลด
ไม่มีโบนัส → หมดไฟ
120 Overjustification effect
ขอเพิ่มงบซ่อมทางนิดเดียวเอง จะปิดถนนชั้นเมืองเลยเหรอ ไม่แคร์คนทำงานเลยนะ
ครูบอกให้นักเรียนไม่ใส่กระโปรงสั้นมาโรงเรียน แหม จะให้เป็นแม่ชีกันทั้งโรงเรียนเลยหรือไง
เติมของคุณ…
ครูบอกให้นักเรียนไม่ใส่กระโปรงสั้นมาโรงเรียน แหม จะให้เป็นแม่ชีกันทั้งโรงเรียนเลยหรือไง
เติมของคุณ…
61 Straw man
คืนนี้ทำไมเธอกลับดึก — เมื่อวานก็กลับดึกกว่าวันนี้
ทำไมเธอส่งงานช้า — ที่โน้นเขาก็ช้าครับ
ห้ามสูบบุหรี่ในบ้าน — พ่อเธอยังสูบเลยเมื่อวานนี้
ทำไมเธอส่งงานช้า — ที่โน้นเขาก็ช้าครับ
ห้ามสูบบุหรี่ในบ้าน — พ่อเธอยังสูบเลยเมื่อวานนี้
62 Whataboutism / Tu quoque
น้ำก็ไม่อาบ แปลงฟันก็ไม่แปรง ข้าวก็ไม่กิน งานก็ไม่ทำ ไปล้างจานเดี๋ยวนี้
ไอ้นูนก็ไม่ได้ ไอ้นี่ก็ไม่ได้ ไอ้นั่นก็ไม่ได้ ไม่ทำแล้วโว้ย
เติมของคุณ…
ไอ้นูนก็ไม่ได้ ไอ้นี่ก็ไม่ได้ ไอ้นั่นก็ไม่ได้ ไม่ทำแล้วโว้ย
เติมของคุณ…
63 Gish gallop
พระรูปนั้นถ่ายรูปกับผู้อำนวยการฯ ต้องเป็นพระดีแน่ๆ
ผู้หญิงคนนี้ยืนหลังนักการเมืองบ่อย สงสัยเป็นหน้าม้า
จบจากมหาลัยนี้ ต้องเข้าทำงานบริษัทนั้นแน่เลย
ผู้หญิงคนนี้ยืนหลังนักการเมืองบ่อย สงสัยเป็นหน้าม้า
จบจากมหาลัยนี้ ต้องเข้าทำงานบริษัทนั้นแน่เลย
64 Guilt by association
ผลงานศิลปะนี้สุดยอดระดับโลก
วิจัยชี้ชัดว่าวัคซีนช่วยได้แน่
มอเตอร์ไซค์รุ่นนี้เสียงเครื่องยนต์เพราะที่สุดเท่าที่เคยมีมา
วิจัยชี้ชัดว่าวัคซีนช่วยได้แน่
มอเตอร์ไซค์รุ่นนี้เสียงเครื่องยนต์เพราะที่สุดเท่าที่เคยมีมา
65 Weasel words / Glittering generalities
ลูกคนแรกจะกินไก่ 6 ชิ้น คนที่ 2 จะกิน 2 ชิ้น สรุปซื้อไปให้คนละ 3 ชิ้นก็แล้วกัน
กินน้ำเปล่าเขาว่าดี อีกคนว่าอันตราย เอาเป็นว่ากินน้ำดี 50 50
เธอถูก ฉันผิด เอาเป็นว่าเราถูกผิดกันคนละครึ่งก็แล้วกัน
กินน้ำเปล่าเขาว่าดี อีกคนว่าอันตราย เอาเป็นว่ากินน้ำดี 50 50
เธอถูก ฉันผิด เอาเป็นว่าเราถูกผิดกันคนละครึ่งก็แล้วกัน
66 Middle ground
ดูสิเขาจอดซ้อนคันกันหมด จอดซ้อนไปเหอะ
ได้ยินมาว่าต้องหยอดน้ำมัน ให้เขาไปหน่อยเดี๋ยวงานไม่เดิน
คนส่วนใหญ่ก็ยังขับรถน้ำมันอยู่ เปลี่ยนเป็นรถไฟฟ้าทำไม
ได้ยินมาว่าต้องหยอดน้ำมัน ให้เขาไปหน่อยเดี๋ยวงานไม่เดิน
คนส่วนใหญ่ก็ยังขับรถน้ำมันอยู่ เปลี่ยนเป็นรถไฟฟ้าทำไม
67 Appeal to common practice
เศรษฐกิจแย่เพราะดอกเบี้ยอย่างเดียว
โปรเจกต์ล้มเพราะเด็กใหม่คนเดียว
ยอดตกเพราะโพสต์นั้นโพสต์เดียว
โปรเจกต์ล้มเพราะเด็กใหม่คนเดียว
ยอดตกเพราะโพสต์นั้นโพสต์เดียว
68 Monocausal
เพื่อนๆของฉันชอบสั่งของกับ LINE MAN สมัยนี้ใครๆก็สั่ง
แมวของฉันชอบกินตับไก่ เราทำตับไก่ขายกันดีกว่า
ซอยฉันมีปั๊มน้ำมันมาตั้งละ ซอยฉันอีกหน่อยต้องมีห้างใหญ่แน่เลย
แมวของฉันชอบกินตับไก่ เราทำตับไก่ขายกันดีกว่า
ซอยฉันมีปั๊มน้ำมันมาตั้งละ ซอยฉันอีกหน่อยต้องมีห้างใหญ่แน่เลย
69 Law of small numbers
เชิญผู้ชาย 1 คนกับผู้หญิง 1 คนมาดีเบตเรื่อง equal right
เราต้องให้ความเป็นธรรมทั้งข้อจริง 99% และข่าวลือ 1%
เชื่อข่าวจากapp ขายของเหมือนข่าวจากสำนักข่าวระดับชาติไม่ได้นะ
เราต้องให้ความเป็นธรรมทั้งข้อจริง 99% และข่าวลือ 1%
เชื่อข่าวจากapp ขายของเหมือนข่าวจากสำนักข่าวระดับชาติไม่ได้นะ
70 False balance
อย่ากินบะหมี่สำเร็จรูป จะเป็นมะเร็ง
รัฐบาลไปเที่ยวต่างประเทศอีกแล้ว (ไปดูงาน 5 วัน เที่ยว 2 วัน)
เล่นมือถือทำให้เป็นสมาธิสั้น
รัฐบาลไปเที่ยวต่างประเทศอีกแล้ว (ไปดูงาน 5 วัน เที่ยว 2 วัน)
เล่นมือถือทำให้เป็นสมาธิสั้น
71 Contextomy / Quote mining
w h o รับรองแล้วไม่ต้องดูรายละเอียดเนื้อหาข่าว
คุณหมอออกมาพูดแล้วเลิกฉีดวัคซีนกันเถอะ
พระอ้างว่าจบปริญญาจากเมืองนอก แต่ไปค้นฐานข้อมูลแล้วไม่เจอ
คุณหมอออกมาพูดแล้วเลิกฉีดวัคซีนกันเถอะ
พระอ้างว่าจบปริญญาจากเมืองนอก แต่ไปค้นฐานข้อมูลแล้วไม่เจอ
72 False attribution
อย่าพูดไปเดี๋ยวเขาสั่งปิดโรงเรียนเรา
ดูภาพหมาถูกรถชนเหล่านี้สิ บริจาคเงินช่วยเหลือกันเถอะ
ถ้าไม่ได้เสื้อทีม ก็ไม่มีกำลังใจแข่งกีฬา
ดูภาพหมาถูกรถชนเหล่านี้สิ บริจาคเงินช่วยเหลือกันเถอะ
ถ้าไม่ได้เสื้อทีม ก็ไม่มีกำลังใจแข่งกีฬา
73 Appeal to emotion
เธอมาสาย เธอกำลังโกงบริษัทอยู่นะ
เกรียนคีย์บอร์ด ก็ผิดเท่ากับทำร้ายร่างกายนั่นแหละ
เธอลืมใส่ผักลงไปในชามสุกี้ เธอกำลังทุจริตอยู่
เกรียนคีย์บอร์ด ก็ผิดเท่ากับทำร้ายร่างกายนั่นแหละ
เธอลืมใส่ผักลงไปในชามสุกี้ เธอกำลังทุจริตอยู่
74 Moral equivalence
ช่างสร้างบ้านไม่ดีเลย ดูอิฐ 2 ก้อนนี้สิ
ลูกเต๋าก้อนนี้ชอบออกเลข 2
คนชนบทอายุยืนกว่าคนเมือง
ลูกเต๋าก้อนนี้ชอบออกเลข 2
คนชนบทอายุยืนกว่าคนเมือง
75 Data dredging / p-hacking
ฝุ่น PM วันนี้ 92 ก็จัดดีกว่าปีที่แล้ว 97
ยอดขายของบริษัทเติบโตขึ้นเมื่อเทียบกับปีโควิด
นักเรียนไทยเก่งและฉลาดเมื่อเทียบกับประเทศที่ไม่ให้การศึกษา
ยอดขายของบริษัทเติบโตขึ้นเมื่อเทียบกับปีโควิด
นักเรียนไทยเก่งและฉลาดเมื่อเทียบกับประเทศที่ไม่ให้การศึกษา
76 Moving baseline
YouTube ยอดวิวสูง แสดงว่าเนื้อหาดี
นักเรียนโรงเรียนนี้สอบเข้ามหาลัยได้ แสดงว่าโรงเรียนนี้ดี
YouTuber ยอดติดตามเยอะ แสดงว่ามีความน่าเชื่อถือ
นักเรียนโรงเรียนนี้สอบเข้ามหาลัยได้ แสดงว่าโรงเรียนนี้ดี
YouTuber ยอดติดตามเยอะ แสดงว่ามีความน่าเชื่อถือ
77 One-metric fallacy
คนไทยชอบสายมู
ก็มีแต่คนดีน่ะสิกรอกแบบสอบถาม ผลถึงออกมาดี
คนรีวิวกาแฟร้านนี้กันเยอะ ทุกคนต้องชอบแหละ
ก็มีแต่คนดีน่ะสิกรอกแบบสอบถาม ผลถึงออกมาดี
คนรีวิวกาแฟร้านนี้กันเยอะ ทุกคนต้องชอบแหละ
78 Nonresponse bias
ถ้าราคาเท่ากัน ซื้อแว่นตา ดีกว่า ซื้อมือถือ
อยู่กรุงเทพฯ ดีกว่า อยู่ต่างจังหวัด
ระหว่างกินเหล้า กับ ลิโพ อันไหน ดีกว่า กัน
อยู่กรุงเทพฯ ดีกว่า อยู่ต่างจังหวัด
ระหว่างกินเหล้า กับ ลิโพ อันไหน ดีกว่า กัน
79 Apples-to-oranges
ฉีดโบท็อกไม่ดี อันตราย — (โดนท้า) ก็หมายถึง ถ้าฉีดกับหมอเถื่อน/ของปลอม
น้ำมันมะพร้าวอันตราย — (โดนท้า) ก็หมายถึง ถ้ากินเยอะ ๆ แทนน้ำมันทั้งหมด ทุกมื้อ
กินผักทำให้สุขภาพดี รักษาได้หมด — (โดนท้า) ก็หมายถึง ช่วยเรื่องไฟเบอร์เฉย ๆ
น้ำมันมะพร้าวอันตราย — (โดนท้า) ก็หมายถึง ถ้ากินเยอะ ๆ แทนน้ำมันทั้งหมด ทุกมื้อ
กินผักทำให้สุขภาพดี รักษาได้หมด — (โดนท้า) ก็หมายถึง ช่วยเรื่องไฟเบอร์เฉย ๆ
80 Motte-and-bailey
สำเนียงบ้านนอก ความเห็นใช้ไม่ได้
หน้าตาไม่น่าเชื่อถือ อย่าไปฟัง
เงียบแบบนี้ โง่แน่
หน้าตาไม่น่าเชื่อถือ อย่าไปฟัง
เงียบแบบนี้ โง่แน่
81 Ad hominem—abusive
เธอวิจารณ์เพราะได้ค่าจ้าง
เขาพูดแบบนั้นเพราะหวังตำแหน่ง
นักวิจัยรับทุนบริษัทนั้น ลำเอียงแน่
เขาพูดแบบนั้นเพราะหวังตำแหน่ง
นักวิจัยรับทุนบริษัทนั้น ลำเอียงแน่
82 Ad hominem—circumstantial
ศาสตราจารย์พูดแล้ว ต้องจริง
หมอชื่อดังบอก ไม่ต้องพิสูจน์
CEO บอกว่านโยบายดี ก็จบ
หมอชื่อดังบอก ไม่ต้องพิสูจน์
CEO บอกว่านโยบายดี ก็จบ
83 Appeal to authority
ดารารีวิวหุ้น ต้องน่าลงทุน
เชฟแนะนำยารักษาโรค
นักฟุตบอลอธิบายดาราศาสตร์ เชื่อได้
เชฟแนะนำยารักษาโรค
นักฟุตบอลอธิบายดาราศาสตร์ เชื่อได้
84 Appeal to false authority
แชร์เป็นล้าน แปลว่าจริง
ทั้งบริษัทใส่นาฬิกาเดียวกัน ต้องดี
ทุกบ้านติดกล้องยี่ห้อนี้ เราควรติด
ทั้งบริษัทใส่นาฬิกาเดียวกัน ต้องดี
ทุกบ้านติดกล้องยี่ห้อนี้ เราควรติด
85 Bandwagon (Appeal to popularity)
ธรรมชาติแท้ ๆ ปลอดภัย
สมุนไพรดีกว่ายาเสมอ
สารสกัดธรรมชาติไม่มีผลข้างเคียง
สมุนไพรดีกว่ายาเสมอ
สารสกัดธรรมชาติไม่มีผลข้างเคียง
86 Appeal to nature
ทำกันมาห้าสิบปีแล้ว อย่าเปลี่ยน
พิธีนี้สืบทอดมา จึงถูก
เอกสารต้องกระดาษ เพราะเคยใช้
พิธีนี้สืบทอดมา จึงถูก
เอกสารต้องกระดาษ เพราะเคยใช้
87 Appeal to tradition
ถามงบ แต่ตอบภาพลักษณ์
คุยความปลอดภัย แต่วกไปภาษี
ถามเดดไลน์ แต่วงไปดราม่าส่วนตัว
คุยความปลอดภัย แต่วกไปภาษี
ถามเดดไลน์ แต่วงไปดราม่าส่วนตัว
88 Red herring
เขาโกง เราโกงได้
เขาจอดซ้อนคัน เราก็ได้
เขาด่าก่อน เราด่าตอบได้
เขาจอดซ้อนคัน เราก็ได้
เขาด่าก่อน เราด่าตอบได้
89 Two wrongs make a right
เพื่อนฉันใช้แล้วหาย งานวิจัยไม่ต้อง
บ้านผมกินน้ำผึ้งแล้วไม่ป่วย
เจอรถติดวันเดียว เลยว่าเส้นนี้แย่เสมอ
บ้านผมกินน้ำผึ้งแล้วไม่ป่วย
เจอรถติดวันเดียว เลยว่าเส้นนี้แย่เสมอ
90 Anecdotal evidence
ไม่สมบูรณ์แบบ ก็ไร้ประโยชน์
มีข้อเสียอยู่บ้าง งั้นยกเลิก
ไม่ 100% ก็อย่าทำ
มีข้อเสียอยู่บ้าง งั้นยกเลิก
ไม่ 100% ก็อย่าทำ
91 Nirvana fallacy
พลาดนิดเดียว ข้อสรุปทั้งหมดผิด
เปรียบเทียบไม่ดี เลยไม่ฟังผลทดลอง
เว้นวรรคผิด นโยบายใช้ไม่ได้
เปรียบเทียบไม่ดี เลยไม่ฟังผลทดลอง
เว้นวรรคผิด นโยบายใช้ไม่ได้
92 The fallacy fallacy
ไม่มีหลักฐานว่าเสีย แปลว่าปลอดภัย
ไม่มีใครพิสูจน์ว่ามีผี แปลว่ามี
ไม่พบไวรัสในตัวอย่าง แปลว่าไม่มีในประเทศ
ไม่มีใครพิสูจน์ว่ามีผี แปลว่ามี
ไม่พบไวรัสในตัวอย่าง แปลว่าไม่มีในประเทศ
93 Appeal to ignorance
ประเทศคือครอบครัว ต้องคุมงบเหมือนบ้าน
สมองเหมือนคอมพิวเตอร์ทุกอย่าง
เรียนออนไลน์เหมือนดูหนัง จึงน่าเบื่อเท่ากัน
สมองเหมือนคอมพิวเตอร์ทุกอย่าง
เรียนออนไลน์เหมือนดูหนัง จึงน่าเบื่อเท่ากัน
94 False analogy
รักรัฐบาล หรือเป็นศัตรูชาติ
ตัดภาษีตอนนี้ หรือเศรษฐกิจตาย
ทำโอทีทุกวัน หรือถูกไล่ออก
ตัดภาษีตอนนี้ หรือเศรษฐกิจตาย
ทำโอทีทุกวัน หรือถูกไล่ออก
95 False dilemma
คุณเลิกโกงตอนไหน
ยังหยุดอู้งานไม่ได้อีกใช่ไหม
ทำไมยังไม่ขอโทษเรื่องที่ทำผิด
ยังหยุดอู้งานไม่ได้อีกใช่ไหม
ทำไมยังไม่ขอโทษเรื่องที่ทำผิด
96 Loaded/Complex question
เลือกกราฟช่วงขึ้นมาชี้ว่าดี
หยิบรีวิวดี 3 อันมาบอกว่าลูกค้าชอบ
เลือกเคสสำเร็จมาโฆษณา
หยิบรีวิวดี 3 อันมาบอกว่าลูกค้าชอบ
เลือกเคสสำเร็จมาโฆษณา
97 Cherry picking
ลองหลายวิธีแล้วเลือกอันที่ตรง
ยิงเป้าแล้ววาดวงล้อมทีหลัง
ทดสอบหลายจังหวัด เลือกจังหวัดที่ผลสวย
ยิงเป้าแล้ววาดวงล้อมทีหลัง
ทดสอบหลายจังหวัด เลือกจังหวัดที่ผลสวย
98 Texas sharpshooter
มีดาวเด่น 2 คน ⇒ ทั้งทีมต้องเทพ
วัสดุดี ⇒ ทุกห้องต้องเงียบ
พนักงานเก่ง ⇒ แผนกต้องเก่ง
วัสดุดี ⇒ ทุกห้องต้องเงียบ
พนักงานเก่ง ⇒ แผนกต้องเก่ง
99 Composition
บริษัทชนะรางวัล ⇒ ทุกคนต้องเก่ง
เมืองรวย ⇒ ทุกบ้านรวย
ทีมชนะ ⇒ สมาชิกแต่ละคนต้องแชมป์
เมืองรวย ⇒ ทุกบ้านรวย
ทีมชนะ ⇒ สมาชิกแต่ละคนต้องแชมป์
100 Division
เมื่อวานกินโจ๊กแล้วหายไข้ → โจ๊กช่วยหายไข้แน่ ๆ
โพสต์ลงเพจแล้วขายดี → เพราะลงเพจแน่นอน
ฝนตกแล้วรถติด → ฝนทำให้รถติดเสมอ
โพสต์ลงเพจแล้วขายดี → เพราะลงเพจแน่นอน
ฝนตกแล้วรถติด → ฝนทำให้รถติดเสมอ
101 Post hoc ergo propter hoc
กาแฟสูง+อาชญากรรมสูง → กาแฟทำให้เกิดอาชญากรรม
หุ้น A ขึ้นพร้อมหุ้น B → A ดัน B
เด็กเล่นเกมเยอะ คะแนนตก → เกมทำให้ตกเสมอ
หุ้น A ขึ้นพร้อมหุ้น B → A ดัน B
เด็กเล่นเกมเยอะ คะแนนตก → เกมทำให้ตกเสมอ
102 Cum hoc ergo propter hoc
ออกหัวสามทีติด → ตาต่อไปต้องก้อย
แพ้สามเกมติด → เกมหน้าต้องชนะ
รถเมล์ไม่มา 10 นาที → เดี๋ยวคันหน้าต้องมาเลย
แพ้สามเกมติด → เกมหน้าต้องชนะ
รถเมล์ไม่มา 10 นาที → เดี๋ยวคันหน้าต้องมาเลย
103 Gambler’s fallacy
หน้าโรงเรียน 30 คน → เด็กทั้งเมืองอยากเรียนออนไลน์
รีวิวในกรุ๊ปเดียวกัน → ประเทศชอบ
ผู้รับสายแบบสอบถาม = ตัวแทนทั้งหมด
รีวิวในกรุ๊ปเดียวกัน → ประเทศชอบ
ผู้รับสายแบบสอบถาม = ตัวแทนทั้งหมด
104 Selection bias
ดื่มชาเขียวผอม → ชาเขียวทำให้ผอม
เมืองจักรยานเยอะ สุขภาพดี → จักรยานคือเหตุเดียว
โอทีสูง รายได้สูง → โอทีทำให้รวย
เมืองจักรยานเยอะ สุขภาพดี → จักรยานคือเหตุเดียว
โอทีสูง รายได้สูง → โอทีทำให้รวย
105 Correlation ≠ causation
รวมทั้งเมืองไม่เห็นผล → ไม่มีทางเวิร์ก
ย่านย่อยดี แต่รวมจังหวัดผลหาย
แต่ละช่วงดี แต่รวมกลับแย่
ย่านย่อยดี แต่รวมจังหวัดผลหาย
แต่ละช่วงดี แต่รวมกลับแย่
106 Simpson’s paradox (misuse)
แชร์เยอะขึ้นเรื่อย ๆ → ต้องจริง
เห็นซ้ำทุกกรุ๊ป → เชื่อโดยไม่เช็ก
กระแสแรง = ทุกคนเชื่อ
เห็นซ้ำทุกกรุ๊ป → เชื่อโดยไม่เช็ก
กระแสแรง = ทุกคนเชื่อ
107 Availability cascade
ต้องเอกฉันท์ ใครค้านก็เงียบ
หัวหน้าพยักหน้า ทีมพยักตาม
ห้องทั้งห้องคิดเหมือนกัน
หัวหน้าพยักหน้า ทีมพยักตาม
ห้องทั้งห้องคิดเหมือนกัน
108 Groupthink
รู้ผลแล้วพูดว่า รู้อยู่แล้วว่าต้องพัง
ดูย้อนหลังเหมือนเดาง่าย
เหตุผลดี ๆ โผล่หลังรู้ผล
ดูย้อนหลังเหมือนเดาง่าย
เหตุผลดี ๆ โผล่หลังรู้ผล
109 Hindsight bias
หมอบอกแล้ว ไม่ต้องอ่านเพิ่ม
ผู้บริหารว่าใช่ ก็ใช่
อาจารย์บอก จบข่าว
ผู้บริหารว่าใช่ ก็ใช่
อาจารย์บอก จบข่าว
110 Authority bias
เขามาสาย = ขี้เกียจ
ตอบห้วน = หยาบคาย
ขอลดราคา = ตระหนี่
ตอบห้วน = หยาบคาย
ขอลดราคา = ตระหนี่
111 Fundamental attribution error
เรามาสาย = รถติด / คนอื่นมาสาย = ไม่มีวินัย
เราพลาด = งานเยอะ / เขาพลาด = ไม่ละเอียด
เราเงียบ = คิดงาน / เขาเงียบ = ไม่สนใจ
เราพลาด = งานเยอะ / เขาพลาด = ไม่ละเอียด
เราเงียบ = คิดงาน / เขาเงียบ = ไม่สนใจ
112 Actor–observer bias
พัง = เพราะทีม / สำเร็จ = เพราะเรา
สอบตก = ข้อสอบไม่ดี / สอบผ่าน = เราเก่ง
ยอดดี = ฝีมือเรา / ยอดแย่ = ตลาดไม่ดี
สอบตก = ข้อสอบไม่ดี / สอบผ่าน = เราเก่ง
ยอดดี = ฝีมือเรา / ยอดแย่ = ตลาดไม่ดี
113 Self-serving bias
จบดี = ตัดสินใจดีเสมอ
ผ่าตัดหาย = หมอถูก 100%
กำไร = กลยุทธ์เทพ
ผ่าตัดหาย = หมอถูก 100%
กำไร = กลยุทธ์เทพ
114 Outcome bias
ยอดตก → โทษโฆษณา (ลืมฤดูกาล/ราคา/คู่แข่ง)
สอบตก → โทษครู (ลืมเวลาอ่าน)
รถติด → โทษเลนจักร (ลืมงานถนน)
สอบตก → โทษครู (ลืมเวลาอ่าน)
รถติด → โทษเลนจักร (ลืมงานถนน)
115 Omitted variable bias
ปล่อยฉัน เดี๋ยวควบคุมได้
ดูกราฟสั้น ๆ แล้วคิดว่าบังคับได้
พิธีส่วนตัวช่วยให้ดวงดี
ดูกราฟสั้น ๆ แล้วคิดว่าบังคับได้
พิธีส่วนตัวช่วยให้ดวงดี
116 Illusion of control
ลงทุนไปเยอะ เลิกไม่ได้
คอร์สแพง ต้องทนเรียนต่อ
คบกันนาน ต้องอยู่ต่อ
คอร์สแพง ต้องทนเรียนต่อ
คบกันนาน ต้องอยู่ต่อ
117 Sunk cost fallacy
เลือกตัวที่ฟังดูชัวร์ แม้ผลรวมน้อยกว่า
หลงคำว่า รับประกัน
รักตัวเลือกที่เขียนชัด ๆ แม้เงื่อนไขเยอะ
หลงคำว่า รับประกัน
รักตัวเลือกที่เขียนชัด ๆ แม้เงื่อนไขเยอะ
118 Pseudocertainty effect
กลัวขาดทุนมากกว่าดีใจตอนกำไร
ถือขาดทุนดื้อ ๆ แต่รีบขายตอนกำไรนิดเดียว
เลือกคงเงินไว้ ทั้งที่ลงทุนดีกว่า
ถือขาดทุนดื้อ ๆ แต่รีบขายตอนกำไรนิดเดียว
เลือกคงเงินไว้ ทั้งที่ลงทุนดีกว่า
119 Loss aversion
ให้รางวัลการบ้าน → ไม่มีรางวัลแล้วหมดสนุก
สะสมเหรียญ → แรงใจภายในลด
ไม่มีโบนัส → หมดไฟ
สะสมเหรียญ → แรงใจภายในลด
ไม่มีโบนัส → หมดไฟ
120 Overjustification effect
Learned with Kru Phi Pakwa Turbo – Days 4–6 (ข้อ 61–120) – Template v1.3 (EN/TH pairing · pause-on-hover · zoom allowed) – Credit: YourLogicalFallacies.com